Anadolu Kültür, uzun yıllardır Türkiye ile Avrupa ve Ermenistan arasında uluslararası ortaklıklara alan açarak bölgede sanat aracılığıyla kültürel diyalogu destekleme girişimlerinin bir uzantısı olarak, son yıllarda komşu ülke İran ile ilişkiler kurmaya ve bölgedeki kültürel bağlantıları genişletmeye yönelik girişimlerde bulunuyor. Türkiye ve İran arasında eğitim, turizm ve ticaret gibi farklı alanlarda belirli düzeyde süregelen ilişkiler olsa da, ortak kültürel ve tarihsel geçmişlerine rağmen bu iki ülke arasındaki kültürel, sosyal ve sanatsal işbirlikleri oldukça sınırlı kaldığı için bu alanları destekleyecek çalışmalar yürütülüyor.

İran’daki kültür-sanat ortamıyla ilk temaslar, Türkiye ile İran arasındaki sanatsal ve kültürel işbirliği potansiyellerini tartışmak için Ekim 2017’de İstanbul’da yapılan bir yuvarlak masa toplantısıyla gerçekleşti. İran’ın çeşitli kentlerinde faaliyet gösteren sanatçılar ve kültür çalışanları ile İstanbul’daki sanat ortamından temsilciler bu toplantıda bir araya geldi. İki ülkenin kültürel bağlamları ve alandaki mevcut zorluklar ile işbirliği için fırsatlar ve fikirler üzerine yapılan konuşmaların yanı sıra bazı sanat mekânlarına ziyaretler gerçekleştirildi. Bu toplantıyı İran’a yapılan bir saha ziyaretinin takip etmesiyle yerel kültür-sanat oluşumları ziyaret edildi ve kentlerdeki kültürel ortam keşfedilerek kurulmaya başlayan ağ genişledi.

Bir sonraki adım olarak, Tandem Türkiye programının son dönemi İran’daki kültür-sanat girişimlerinin başvurularına açıldı. Programda katılımcı olmak üzere seçilen üç ekip, Türkiye’den katılımcılarla ortaklıklar kurdu ve birbirlerinin kentlerine ziyarette bulundu. Bu ortaklıklar kapsamında geliştirilen İzmir, İstanbul, Tahran ve İsfahan arasındaki kültürel işbirliği projeleri ise Tandem programı çerçevesinde desteklendi. Projelerin detaylarına Tandem web sitesinden ulaşabilirsiniz.

Bu alandaki en son girişim ise iki ülkeden kadın sanatçıları bir araya getiren bir sanatsal işbirliği projesi oldu. Söz konusu proje sanatçılara deneysel bir alan açarak, deneyim paylaşımını desteklemeyi, birlikte çalışma pratiğinin olanaklarını bir grup sergisi aracılığıyla araştırmayı ve bölgede gelişmeye açık bir sanatçı ağı başlatmayı amaçladı. Çalışmalar, İran ve Türkiye’den kadın sanatçıların yanı sıra Almanya’da yaşayan diaspora sanatçılarının da katılımıyla 15 kişilik bir grup olarak, Eylül 2019–Şubat 2020 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleşti. Bu kapsamda sanatçılar öncelikle Kick-Off toplantısında buluşarak tanıştı ve birkaç ay sonra tekrar bir araya gelerek bir haftalık Collaboration Lab sürecinde üretimlerini gerçekleştirdi. Bu sürecin çıktıları ve eserler, Şubat-Mart 2020’de DEPO’da yer alan bir grup sergisiyle izleyiciyle buluştu. (Bu proje, Anadolu Kültür yürütücülüğünde, Goethe-Institut İstanbul ve Tahran’ın finansal destekleri ile Chrest Vakfı’nın seyahat ve konaklama giderlerine katkılarıyla gerçekleştirilmektedir.)