Yeniden Projesi 2024 yılında, Anadolu Kültür’ün yürütücülüğünde, yerelde Hatay’da Deprem Dayanışması Derneği, Gaziantep’te Kırkayak Kültür ve Mersin’de Maya Derneği ortaklığıyla hayata geçirildi. 

Proje, Şubat Depremleri’nin hemen sonrasında Anadolu Kültür’ün uzun zamandır birlikte çalışma yürüttüğü yerel örgütlerle yakın iletişimi ve dayanışmayı sürdürerek, depremi takip eden aylarda alanda birlikte çalışarak ve pilot çalışmalar yaparak, katılımcı, yerelleştirilmiş ve sürdürülebilir bir programlama yaklaşımıyla geliştirildi.

Yeniden Projesi, yerel ortaklarıyla birlikte her şehirde uygulayıcı toplulukları oluşturmayı, bu kişilerin “hak temelli yaklaşım”, “çocuk güvenliği” ve “sanat yoluyla psikososyal destek” alanlarında bilgi ve becerilerini güçlendirmeyi, bu sayede çocuk ve gençlerin sanat odaklı etkinliklere yerelden ve düzenli olarak ulaşabilmesini hedefledi.

Bölgede hem yetişkinlerin hem de çocukların farklı alanlarda haklara erişimlerinin önünde çok sayıda engel varken Yeniden Projesi, yerel kurumların ve kişilerin kapasitelerini ve yapabilirliklerini artırarak, hak odaklı uygulamaları destekleyen topluluk temelli güçlenmeye öncelik verdi ve üç şehirde, üç kademede, üç farklı alanda bütüncül bir çerçevede ilerlemeyi amaçladı.

1- Kurumsal Kapasite Geliştirme: Her üç şehirdeki yerel proje ortağımızın hak temelli ve sanat odaklı çocuk ve gençlik çalışmalarında kapasitesini geliştirdik, çocuk güvenliği politika belgesi ve davranış kurallarını birlikte oluşturarak takibini yaptık ve uygulayıcı toplulukları kurarak ve sürdürerek aktif insan kaynağını güçlendirdik

2- Yerelde Topluluk Oluşturma ve Güçlendirme: Yerel proje ortaklarımızın bulundukları şehirde yaşayan ve depremden doğrudan etkilenmiş yetişkinlerden bir “uygulayıcı topluluğu” (community of practice) oluşturduk; bu kişiler, uzmanlar ve sanatçıların eşliği ve katkısıyla kendilerini ve birbirlerini güçlendirdi, küçük gruplar halinde uygulamalar yapıp süpervizyon aldılar

3- Çocuk ve Gençlerin Sanatla Desteklenmesi: Proje şehirlerinde ilgili proje ortağının  belirlediği etkinlik alanlarında farklı yaş ve ihtiyaç gruplarından çocuk ve gençlerle hak temelli ve sanat odaklı, düzenli, izlenebilir etkinlikler gerçekleştirdik, böylece çocuk ve gençlerin yaratıcı yöntemlerle kendilerini ifade etme ve “sanatla öğrenme”ye erişimleri arttı

Depremden ciddi şekilde etkilenen üç şehirde, bu etkiyi doğrudan ve çeşitli boyutlarıyla yaşamış ve yaşamakta olan birey ve topluluklarla çalıştığımızın farkında olarak, yerel örgütlere ve proje katılımcılarına bilgi ve becerilerini güçlendiren eğitim ve atölyelerin yanı sıra, her yerel partnere proje boyunca bir yerel koordinatör istihdamı ile sunulan desteğin dışında her bir proje katılımcısına kısmi finansal destek, hem yerel örgütün ekibine hem de proje katılımcılarına kapsamlı bir çalışana destek ve esenlik programı da sağladık. 
Bu kapsamda, her bir proje katılımcısına, aktif katılımcı olacakları dört aylık dönem boyunca yürüttükleri her çocuk/genç etkinliği için ödeme yapıldı, bireysel seanslarla psikolojik destek, grup çalışmalarıyla dışavurumcu sanat atölyeleri ve yaratıcı ifade imkânları ücretsiz olarak sunuldu.

PROJE TAKVİMİ VE FAALİYETLER:

Şehir Ziyaretleri: Projenin ilk faaliyeti olarak, proje şehirlerindeki yerel ortaklarımızı ziyaret ettik ve öngörülen her adımın ve ilgili faaliyetin uygulama şekli ve nasıl yürütüleceği konusunda mutabakata vardık. Yerel partnerimizle tahmini planları ve proje akışını birlikte oluşturduk. Her proje şehrinde ilgili nitelik ve yetkinliklere sahip yerel proje koordinatörlerini belirleyerek Şubat 2024 başında çalışmalara başladık.

Proje Katılımcılarının Seçimi: Anadolu Kültür olarak, üç şehirdeki yerel topluluk üyelerini seçmek için yerel partnerlerle birlikte çalıştık. Seçim süreci için açık çağrı yayınladık ve proje tanıtımını yapmak üzere proje şehirlerindeki yerel paydaşlara ulaştık. Her dönemde üç şehirden 25’er katılımcı seçildi ve proje sonunda toplam 150 katılımcıya ulaştık.

Temel Eğitimler: Anadolu Kültür ekibi, yerel proje koordinatörü ve uzmanlardan oluşan proje ekibi, Yerel Topluluk Üyeleri ile ilk kez bu eğitimlerde yüz yüze bir araya geldi. 4 günlük Temel Eğitim Programı boyunca katılımcılar, Çocuk Hakları, Çocuk Güvenliği, Travma Bilinçli Yaklaşım, Güçlenme ve Topluluk Oluşturma, Dışavurumcu Sanat ve Psikososyal Destek İlkeleri konusunda eğitimler aldılar ve pratik araçlar edindiler.

Sanat Yoluyla Psikososyal Destek Uygulayıcı Eğitimleri: Topluluk bilincini yülseltmeyi ve Hak Temelli Yaklaşım, Davranış Kuralları ve Çocuk Koruma Politikaları için güçlü bir temel oluşturmayı amaçlayan Temel Eğitim'in ardından, her proje şehrinde farklı Sanat Yoluyla Psikososyal Destek Uygulayıcı Eğitimi programları sunuldu. Her program, 2 günlük yoğun bir teorik eğitim süreci ve öğrenilen sanat etkinliklerinin şehrin farklı yerlerinde, çeşitli yerel ortaklıklarla ve çocuklarla gerçekleştirilen 3 günlük pilot uygulamalardan oluştu. 

Katılımcılar, ilgi alanlarına göre “Fotoğrafçılık”, “Dans ve Kültürel Miras”, “Kukla Yapımı ve Drama”, “Baskı Teknikleri”, “Ekoloji ve Sanat” gibi farklı sanat alanları arasından seçim yapma şansına sahip oldular. Böylece, topluluk üyelerinin çeşitli sanatsal uygulamalara erişimini sağlayarak, daha kapsamlı bir beceri seti geliştirmelerine yardımcı olduk.

Çocuklarla Sanat Atölyeleri: Sanat Yoluyla Psikososyal Destek Uygulayıcı Eğitimlerini başarıyla tamamlayan katılımcılar, her proje şehrindeki farklı toplum merkezlerinde, okullarda veya etkinlik alanlarında çocuklarla sanat temelli atölyeler gerçekleştirdiler.

Antep’te Yerel Topluluk Üyeleri çocuklarla toplam 157 sanat atölyesi düzenledi ve toplamda 1.556 çocuğa ulaştık. Atölyeler, Antep şehir merkezi, İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde yer alan çocuk etkinlik alanları, okullar ve konteyner kentlerde gerçekleştirildi. Mavi Hilal Derneği (IBC), Tıbbi Bakım ve Yardım Kuruluşları Birliği (UOSSM), Çocuk Esirgeme Kurumu, Çocuk Destek Merkezleri (ÇODEM), Aile Destek Merkezleri (SODAM), Türk Psikologlar Derneği, bazı ilkokullar ve Zeugma Mozaik Müzesi çocuk etkinlikleri sırasında işbirliği kurduğumuz kurumlar arasında yer aldılar. 

Mersin’de Yerel Topluluk Üyeleri çocuklarla toplam 105 sanat atölyesi düzenledi ve toplamda 1.390 çocuğa ulaştık. Atölyeler; Karaduvar, Adanalıoğlu, Kazanlı, Çağdaşkent, Akbelen, Resulköy, Toroslar ve Karacailyas’ta yer alan çocuk etkinlik alanlarında gerçekleştirildi.  Karaduvar Kültür Evi, Karacailyas Mahalle Evi, Mersin Belediyesi Kültür Merkezi, Bayetav Vakfı, İyi Ekim, D5 Sanat Ortamı, Kültürhane, Adanalıoğlu Mahalle Evi, Kazanlı Mahalle Evi, Toroslar Çağdaşkent Mahallesi Muhtarlığı, Toroslar Akbelen Mahallesi Muhtarlığı, Toroslar Resulköy Muhtarlığı, Toroslar Musalı Köyü Muhtarlığı ve Yunus Emre Kültür Merkezi çocuk etkinlikleri sırasında işbirliği kurduğumuz kurumlar arasında yer aldılar. 

Hatay’da Yerel Topluluk Üyeleri çocuklarla toplam 114 sanat atölyesi düzenledi ve toplamda 1.215 çocuğa ulaştık. Atölyeler; Serinyol, Yeniçağ, Karaçay, Defne, Çekmece, Döver, Samandağ ve Gümüşgöze’de yer alan çocuk etkinlik alanlarında gerçekleştirildi.  Tomruksuyu Kolektif Koordinasyonu,  Tomurcuk Derneği,  Habitat Derneği, Yeniçağ Mahalle Evi, Alan Antakya, Antakya Performative Collective, Hatay Gençlerle Sanat İnisiyatifi, Buradayız Hatay, İhtiyaç Haritası, Çocuk Dostu Köy, Gümüşgöze Çocuk Evi ve bazı ilkokullar çocuk etkinlikleri sırasında işbirliği kurduğumuz kurumlar arasında yer aldılar.

Topluluk Etkinlikleri: Yerel Uygulayıcı Topluluğu içindeki işbirliğini teşvik etmek ve yerel partnerlerin "gönüllü politikalarını" desteklemek amacıyla her üç şehirde toplam 11 “Topluluk Refahı Etkinliği” düzenlendi. Projenin temel faaliyetlerinin yanında, topluluk refahı ve güçlendirme faaliyetleri, yerel topluluk üyeleri ve yerel partnerler arasındaki organik bağları güçlendirerek yerel partnerlerin gönüllü katılımını sürdürme becerilerini artırdı.

Bireysel Psikolojik Destek: Projenin temel amaçlarından biri, Yerel Topluluk Üyelerini ruh sağlığını ve esenliğini desteklemekti. Bu çerçevede proje boyunca, ihtiyaç duyan yerel topluluk üyelerine uzman psikologlar tarafından toplam 123 bireysel terapi seansı sağlandı.

 

Yeniden Projesi 2024 yılında, Fondation de France ve Stiftung Mercator desteğiyle gerçekleştirilmiştir.