2012

Eski Diyarbakır'da Kültürel Çeşitlilik

Küratörlüğünü Birzamanlar Yayıncılık'tan Osman Köker'in yaptığı Eski Diyarbakır'da Kültürel Çeşitlilik başlıklı sergi çoğunluğu 20. yüzyıl başına ait 200'den fazla fotoğraf aracılığıyla Diyarbakır'ın kaybolan halklarını Diyarbakır ve İstanbul'daki seyircilerle buluşturdu. Fotoğraflarda şehrin o döneminin mimari dokusunun yanı sıra gündelik hayatından da görüntüler yer aldı.

Gezginlerin ve araştırmacıların sunduğu veriler 20. yüzyıl başında büyük ölçüde Suriçi'nden ibaret olan Diyarbakır şehrinin nüfusunun 35 bine yakın olduğunu ve halkın yarısı kadarını gayrimüslim toplulukların oluşturduğunu gösteriyor. Eski Diyarbakır'da Kültürel Çeşitlilik sergisi çoğunluğu Ermenilerden oluşan, Süryaniler, Keldaniler, Katolik ve Protestan Ermeniler, Ortodoks ve Katolik Rumlar ve Yezidiler'den birçok fotoğrafın Diyarbakır'ın yeni sakinleriyle ve İstanbul'da paylaşılmasını sağladı. Fotoğraflar şehrin ekonomik hayatında gayrimüslim grupların büyük bir ağırlığı bulunduğunu gösteren ticari yıllıkları da doğrular nitelikteydi. Birzamanlar Yayıncılık'ın sergiyle ilgili sunduğu bilgi yazısında, 1914'te yayınlanan Annuaire Oriental adlı bir ticari yıllıkta yer alan isimlerden Diyarbakır'da kuyumculukla uğraşan 12 firmanın tamamının, 11 duvar ve taş ustasının 10'unun, 9 bakır tüccarının ve ipekli kumaş üretimi yapan 10 firmanın tamamının, pamuk, ipek, tahıl, yün vb. malların ticaretiyle uğraşan 38 tüccarın 29'unun Ermeni olduğunun anlaşıldığı yer alıyordu. Sergide aynı zamanda Diyarbakır'da Ermeni ve Süryanilerin yanı sıra Katolik ve Protestanlar tarafından kurulmuş okulların, Ermenice yayınlanan gazetelerin, şehrin hayatının çok renkli olduğunu gösteren tiyatro gruplarının, Ermeni ve Süryani bandolarının fotoğrafları da izleyicilere sunuldu. Türkçe, Kürtçe ve İngilizce olarak hazırlanan sergi, ilk olarak Diyarbakır'da Sümerpark Amed Sanat Galerisi'nde açıldıktan sonra İstanbul'a taşındı ve Tütün Deposu'nda sanatseverlerle buluştu.

Sergi Programı

14 Ocak - 7 Şubat 2012, Sümerpark Amed Sanat Galerisi, Diyarbakır
10 Şubat - 10 Mart 2012, Tütün Deposu, İstanbul

Birzamanlar Yayıncılık tarafından düzenlenen sergi; Diyarbakır Sanat Merkezi (DSM), Anadolu Kültür, Global Dialogue ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin destekleriyle hayata geçirildi.